Op het lijst van 'schadelijke stoffen tijdens de zwangerschap' hoort nu definitief ook cafeïne thuis. Zweedse onderzoekers vonden dat zwangere vrouwen die veel cafeïne innamen, vaker een kind kregen met een laag geboortegewicht dan vrouwen die geen of weinig cafeïne binnenkregen.
Verena Sengpiel, arts en eerste auteur van het gepubliceerde onderzoek, keek naar de effecten van cafeïne bij zestigduizend Noorse vrouwen met een ongecompliceerde zwangerschap. In week 17, 22 en 30, hielden de zwangere deelnemers hun gebruik van cafeïne bij.
Bij een inname van 200 tot 300 milligram per dag was de kans op een kind met een laag geboortegewicht groter dan bij 0 tot 50 milligram cafeïne per dag, ongeacht of dit uit koffie, thee of cacao kwam. ‘Voor elke 100 mg aan cafeïne gaat het geboortegewicht van het kind omlaag met 21 tot 28 gram’, aldus de onderzoekers.
Geboortegewicht geeft gezondheid van het kind aan
Het geboortegewicht is een indicator van de gezondheid van het kind. Het is al veel langer bekend dat roken tijdens de zwangerschap een lager geboortegewicht veroorzaakt. Maar het effect van cafeïne staat hier los van: ook bij niet-rokende moeders zagen de onderzoekers hetzelfde effect.
Waarom is cafeïne slecht?
Net als andere stoffen aanwezig in moederbloed, kan cafeïne de placentabarrière overbruggen. In de bloedomloop van het ongeboren kind kan het, in tegenstelling tot bij de moeder, niet worden afgebroken. Dit komt omdat de foetus het enzym hiervoor mist. De Zweedse onderzoeker Sengpiel denkt dat cafeïne mogelijk betrokken is bij het samentrekken van de vaten tussen de baarmoeder en de placenta, waardoor het bloed minder goed naar de foetus stroomt. Een andere gedachte is dat cafeïne een stof remt die betrokken is bij de groei van het embryo.
Advies: maximaal 1 kopje koffie per dag
Het advies van de Zweedse arts: ‘Pauzeer de cafeïneconsumptie tijdens de zwangerschap, vooral als je geen problemen hebt bij het laten staan ervan’. En wat als dat niet zonder moeite gaat? ‘Dan moeten zwangere vrouwen zich aan de officiële aanbeveling houden van niet meer dan twee koppen per dag, totdat er meer onderzoeksresultaten zijn’.
Het Voedingscentrum. adviseert op hun site: ’Koffie: zwangere vrouwen wordt het gebruik van energiedrank en koffie ontraden of hen wordt geadviseerd dit gebruik sterk te beperken.’
Op de website staat geen maximale hoeveelheid vermeld, maar bij navraag door Wetenschap24 blijkt deze wel te bestaan: ‘Voor zwangere vrouwen adviseren wij een maximale hoeveelheid van 100 milligram cafeïne. Dit betekent dat een zwangere wordt aangeraden de consumptie van cafeinerijke dranken te beperken tot maximaal 1 per dag’, aldus Stephan Peters, specialist voedselveiligheid van het Voedingscentrum.
Bronnen/meer info:
- "Geen oppepper voor zwangere", artikel op Wetenschap24 (19 februari 2013)
- Artikel "Maternal caffeine intake during pregnancy is associated with birth weight but not with gestational length: results from a large prospective observational cohort study", Verena Sengpiel e.a., BMC Medicine 2013 (19 februari 2013)
- Samenvatting op ScienceDaily (19 februari 2013)
