IVF wordt steeds vaker toegepast, bij een steeds groter aantal indicaties. Maar is dat wel zo'n goede zaak? In de praktijk blijkt IVF voor een aantal van deze indicaties niet een snellere zwangerschap op te leveren; bovendien zijn er aanwijzingen dat IVF-babies toch een aantal risico's lopen. In een artikel in British Medical Journal wordt daarom voorzichtigheid bij het toepassen van IVD bepleit.
IVF geldt als belangrijke medische doorbraak. In 1978 werd de eerste IVF-baby geboren; in de periode tot 2003 (25 jaar) kwamen daar een miljoen IVF-babies bij. Daarna ging het snel: in 2005 waren dat al 2 miljoen, en eind 2013 stond de teller rond de 5 miljoen IVF-babies. De groei van het aantal IVF-babies komt vooral doordat IVF (en ICSI) bij steeds meer vruchtbaarheidsaandoeningen wordt toegepast.
Oorspronkelijk werd IVF ontwikkeld voor vrouwen die door problemen met de eileiders niet zwanger konden worden. In de jaren '90 kwam daar ICSI bij: hierbij wordt een zaadcel in een eicel geïnjecteerd. Dit was met name bestemd voor vruchtbaarheidsproblemen doordat de spermakwaliteit van de man slecht was. De laatste jaren wordt IVF/ICSI echter in steeds meer gevallen toegepast, bijvoorbeeld bij licht verminderde spermakwaliteit, endometriosis, en onverklaarde vruchtbaarheidsproblemen. De wetenschappelijke basis voor toepassing van IVF/ICSI in deze situaties is echter nogal dun. De schrijvers van het artikel in Britsh Medical Journal halen een aantal onderzoeken aan waaruit twijfel blijkt over het voordeel van de toepassing van IVF/ICSI, met name bij onverklaarbare vruchtbaarheidsproblemen:
- Zo'n 60% van de stellen met onverklaarbare vruchtbaarheidsproblemen worden binnen twee jaar na hun eerste bezoek aan een vruchtbaarheidskliniek toch op natuurlijke wijze zwanger;
- Bij een onderzoek dat IUI vergeleek met het onder begeleiding zelf blijven proberen, bleken in beide groepen 25% van de stellen zwanger na 6 maanden, en 75% na 3 jaar.
IVF brengt risico's met zich mee. Allereerst door een toegenomen kans op een meerlingzwangerschap en complicaties tijdens de zwangerschap, maar het lijkt er ook op dat IVF-kinderen meer kans hebben op een hoge bloeddruk, overgewicht, te hoog glucose niveau en vaataandoeningen.
De auteurs van het artikel pleiten daarom voor een herevaluatie van de toepassing van IVF, met name bij stellen die een redelijke kans hebben om (met wat geduld) zelf zwanger te worden.
Links:
- Artikel "Are we overusing IVF?", BMJ (British Medical Journal) februari 2014