Ruim twintig ziekenhuizen gaan de komende negen maanden uitzoeken hoe vaak echtparen die langskomen voor een vruchtbaarheidsbehandeling spontaan zwanger raken. Het gebeurt nu regelmatig dat stellen met een goede kans op een zwangerschap toch met een behandeling beginnen. Dat is geldverspilling en het kan leiden tot bijwerkingen en onnodige emotionele belasting.
Het AMC en het UMC St Radboud hebben samen met internetbureau Virtual Affairs een online test ontwikkeld waarmee de kans op een natuurlijke zwangerschap in kaart wordt gebracht. Daarbij wordt gekeken naar de leeftijd van de moeder, de beweeglijkheid van het sperma en de tijd dat een stel zwanger probeert te worden. Als de kans op een spontane zwangerschap boven de 30 procent ligt, wordt afgewacht, terwijl bij een lagere kans een vruchtbaarheidsbehandeling volgt. Eerder onderzoek van het AMC wijst uit dat die aanpak loont: als de kans op zwangerschap 30 à 40 procent is, blijkt na een half jaar wachten een kwart van de groep gewoon zwanger.
De helft van de deelnemende ziekenhuizen gaat stellen nu mondeling voorlichten, de andere helft zet daarbij het online hulpmiddel in. Als de internetmethode succesvol is, kan die in heel Nederland worden toegepast, zegt de Nijmeegse arts-onderzoeker Fleur Kersten.
Ben Willem Mol, hoogleraar gynaecologie in het AMC, zegt dat jaarlijks tienduizend behandelingen plaatsvinden bij echtparen die om onverklaarbare reden niet zwanger worden. In heel Nederland kan volgens hoogleraar gynaecologie Didi Braat (UMC St Radboud) zeker 7 miljoen euro worden bespaard. Stellen krijgen eerst zes keer een inseminatie met sperma en daarna eventueel ivf. De hoogleraren schatten in dat jaarlijks 1.700 ivf-behandelingen (3.000 euro per stuk) en 3.000 inseminaties (800 euro per stuk) plaatsvinden bij stellen die een redelijke kans hebben op een spontane zwangerschap.
Aan de online test is uitgebreide voorlichting toegevoegd. Stellen raken zo veel meer betrokken bij de aanpak van hun problemen, aldus Braat. Mol zegt dat met de besparingen op onnodige behandelingen stellen kunnen worden geholpen die wél ivf nodig hebben. 'Als we voorkomen dat een deel van de groep aan het hele traject begint door een half jaar te wachten, besparen we veel. Dan kunnen we stellen die niet spontaan zwanger raken, helpen tot het niet meer medisch zinvol is.
Welke ziekenhuizen precies aan het onderzoek mee gaan doen, kon niet worden achterhaald.
Meer informatie:
- Oorspronkelijk artikel in de Volkskrant (5 maart 2013)
- Beschrijving van de online-tool door Virtual Affairs
